PISA
Walory TURYSTYCZNE OBSZARU
Walory naturalne analizowanego obszaru odgrywać będą decydującą rolę
w rozwoju atrakcyjnego produktu turystycznego. Wśród najciekawszych
elementów walorów naturalnych, które istotnie wpływają na atrakcyjność
turystyczną analizowanego obszaru są obszary lasów, łąk i pól oraz rzeki. Rosnące na tych obszarach okazy flory oraz żyjący przedstawiciele różnych gatunków ptaków i ssaków stanowią o uroku i wyjątkowości tego miejsca. Jednak staną się atrakcyjne, kiedy będą dostępne dla odwiedzających.
Przebieg rzeki Pisy
NAZWA rzeki
pochodzi od wyrazu „pisa”, co oznaczało w języku Prusów bagno, błoto. Niemcy nazywali ją Galindą (od plemienia Galindów, którzy
zamieszkiwali kiedyś te tereny).
Pisa jest nizinną rzeką, łączącą Wielkie Jeziora Mazurskie z Narwią. Bierze początek w jeziorze Roś w Piszu, przepływa przez wschodnią część Puszczy Piskiej oraz Równinę Kurpiowską i jako prawy dopływ wpada do Narwi na wysokości Nowogrodu.
PRZEBIEG RZEKI
Najważniejszym bezpośrednim dopływem jest Kanał Turośl, inne dopływy to: Rybnica, Rudna, Pisza Woda, Wincenta i Skroda. Jest to jedyna rzeka w tej części Europy, która płynie od początku do końca w kierunku południowym. Ze względy na to, że rzeka jest stosunkowo krótka i jest bezpośrednio połączona z Wielkimi Jeziorami Mazurskimi, wahania poziomu wody w ciągu roku są niewielkie. Na szlaku jest sporo pięknych miejsc biwakowych, stąd łatwo podzielić szlak kajakowy na dowolne odcinki. Naszym zdaniem spływ kajakowy Pisą najlepiej rozłożyć na 4-5 dni.
Wrota Mazur
Pisa na całej długości wynoszącej prawie 87 km (podawana często długość 80 km) jest szlakiem żeglownym, stąd oprócz kajaków często można spotkać na szlaku jachty żaglowe. Szerokość rzeki wynosi od około 20 metrów przy wypływie z jeziora Roś do ponad 30 m przy ujściu do Narwi. Pisa na całej długości silnie meandruje i jest dość głęboka i czysta. Szlak stanowiąc zatem ważny punkt łącznikowy pomiędzy Polską centralną a Mazurami, ma szansę stać się atrakcyjnym produktem turystycznym i w sposób znaczący ożywić tereny wzdłuż szlaku po Ostrołękę.
Przebieg rzeki Pisa:
0,0 km – spływ kajakowy najlepiej rozpocząć z kampingu Pisz nad jeziorem Roś. Należący do samorządu (MOSiR) kamping jest ogólno-dostępny i jest do dobre miejsce do wodowania kajaków.
0,6 km – początek Pisy. Dopływając mija się kilka przystani jachtowych i położony przy ładnie umocnionym i zagospodarowanym brzegu hotel Roś z restauracją nad brzegiem jeziora.
1,7 km – most kolejowy o stalowej, kratownicowej konstrukcji na trasie Szczytno – Ełk. Port – przystań żeglarska po prawej stronie i ruiny zamku. Początek Pisy jest skanalizowany, brzegi są umocnione i mocno zabudowane. Płynąc mija się kilka restauracji, jednak wyjście z kajaka nie jest łatwe ze względu na wysokie, betonowe nabrzeże.
2,0 km – duży most drogowy w centrum Pisza.
2,2 km – most dla pieszych łączący dwie strony miasta. Po prawej stronie widoczny hotel Pisz. Brzegi Pisy są cały czas umocnione, ale można znaleźć miejsce do wyjścia i zrobienia zakupów w pobliskich sklepach.
2,6 km – duży most drogowy na obwodnicy Pisza. 50 metrów dalej rzekę przecina rurociąg ciepłowniczy. Zbliżamy się do fabryki sklejek na prawym brzegu. Duże składy drewna zraszane wodą wydzielają charakterystyczny, nieprzy-jemny zapach. Około 300 metrów za fabryką kończą się umocnione nabrzeża i krajobraz Pisy przybiera naturalny charakter. Brzegi rzeki są zarośnięte trzciną, płynąć mija się kilka małych pomostów wędkarskich.
…CIĄG DALSZY…
4,8 km – koniec trzcin, lewy brzeg robi się dostępny umożliwiając przybicie kajakami i postój, ewentualnie biwak. Około 50 metrów od brzegu rośnie brzozowo – sosnowy las. Można tu również dojechać i ewentualnie od tego miejsca rozpocząć spływ. Pisa zakręca w prawo, a zaraz potem w lewo i brzegi znów są zaro-śnięte trzcinami. Za zakrętem rzeki po lewej widoczny kolektor odprowadzający ścieki z oczyszczalni. Dalej po obu stronach las dochodzi do rzeki, a brzegi nie są zbyt dostę-pne i mocno zarośnięte, głównie trzciną. Często występują piaszczyste łachy, charakterystyczne dla Pisy na całej jej długości. Zależnie od poziomu wody mają różną wielkość, często można się na nich nawet biwakować.
8,2 km – mały lewostronny dopływ Szparka o szerokości około 1 m. W oddali po lewej widoczna droga nr 63.
9,4 km – przepompownia na lewym brzegu.
14,0 km – lewostronny dopływ uregulowanej rzeki Pisza Woda.
16,1 km – miejsce położone jest na ostrym zakręcie rzeki w lewo, widoczna drewniana wysoka kładka edukacyjna z platformą widokową nad brzegiem rzeki. Około 150-cio metrowa kładka przebiegająca 2,5 m nad ziemią w lesie ochronnym „Szast” obrazuje zniszczenia, jakie wyrządził w 2002 roku huragan w Puszczy Piskiej. Wyjście z kajaka nie jest zbyt wygodne, ale warto się tu zatrzymać..
20,4 km – dobre miejsce na biwak na prawym brzegu Pisy na ostrym zakręcie w lewo. Łatwe wyjście z kajaków i niewielka łąka na namioty. W bezpośredniej bliskości wąska droga lokalna, ale do najbliższych zabudowań jest kilka kilometrów.
i KONIEC
20,6 km – wysoki łukowaty most drogowy. Dawniej była tu wieś Dziadowo
29,7 km – most drogowy koło miejscowości Jeże położonej na lewym brzegu. W pobliżu mostu można się zatrzymać i wyjść 800 metrów do sklepu
33,6 km – Wincenta lewostronny dopływ. Dawna granica Polsko-Pruska
33,9 km – most drogowy i gminne pole namiotowe
39,2 km – Ośrodek wypoczynkowy Kozioł. Za mostem gminne pole rekreacyjne z możliwo-ścią rozbicia namiotów.
44,3 km – Rybnica mały prawostronny dopływ
47,3 km – most drogowy koło lewobrzeżnej miejscowości Ptaki na trasie Kolno – Myszyniec. 50 metrów przed mostem po lewej stronie jest sklep
47,6 km – miejsce na biwak na prawym brzegu w miejscowości Ptaki za mostem teren gminny
51,3 km – prawostronny skanalizowany dopływ Kanał Turośl.
59,6 km – most drogowy w Cieciorach, za mostem po prawej gminne pole namiotowe
74,7 km – most drogowy koło miejscowości Dobry Las. Za mostem po lewej stronie gminne pole namiotowe. Ostrzeżenie przed rafą kamienną, która jest tuż za mostem!
77,3 km – Skroda spory lewostronny dopływ. Przy ujściu ma 4-5 metrów szerokości. Pisa jest już szersza i miejscami ma ponad 30 metrów.
84,05 km – Camping Cud nad Pisą
86,0 km – most drogowy koło Morgownik.
86,6 km – ujście Pisy do Narwi naprzeciwko Skansenu Kurpiowskiego w Nowogrodzie.
87,3 km – duży most drogowy przez Narew.
87,4 km – koniec spływu. Bardzo dobre miejsce na zakończenie spływu na lewym brzegu, łatwy dojazd do samej wody. Obok bunkier z II wojny światowej i hotel Kurpie Arte.
Pisa jest dopływem Narwi i stanowi drogę wodną, łączącą Wielkie Jeziora Mazurskie z Narwią na jej 337 kilometrze. Długość całkowita rzeki wynosi około 80 km, a z częścią żeglowną jezior mazurskich jej długość wynosi 142 km.
Powierzchnia całkowita dorzecza rzeki wynosi blisko 4 500 km². Pisa wypływa z systemu Wielkich Jezior Mazurskich, początek bierze w Jeziorze Roś w Piszu, przemierza wschodnią część Puszczy Piskiej oraz Równinę Kurpiowską i jako prawy dopływ wpada do Narwi na
wysokości Nowogrodu. Najważniejszym bezpośrednim jej dopływem jest Kanał Turośl. Innymi dopływami są: Rybnica, Rudna, Pisza Woda, Wincenta i Skroda.
.
Z punktu widzenia rozwoju turystycznego szlaku wodnego PISA-NAREW
ważnym miejscem – początkiem szlaku jest Śluza Karwik, łącząca poprzez
Kanał Jegliński jez. Seksty (będące w systemie Wielkich Jezior Mazurskich)
z jez. Roś. Tereny przy śluzie – Imionek jest obecnie zagospodarowywany pod
obsługę ruchu turystycznego i ma stać się „Wrotami Mazur”. Szlak PISA-NAREW stanowiąc zatem ważny punkt łącznikowy pomiędzy Polską centralną a Mazurami, ma szansę stać się atrakcyjnym produktem turystycznym i w sposób znaczący ożywić tereny wzdłuż szlaku od Pisza po Ostrołękę..
Szlak rzeki Pisy
to nie tylko podróż kajakiem, ale prawdziwa odyseja przez dziewicze krajobrazy Mazur i Mazowsza pozostawiająca niezapomniane wrażenia natury i historii. Przyrodnicza różnorodność: szlak prowadzi przez zróżnicowane krajobrazy, zaczynając w gęstych lasach Puszczy Piskiej, a następnie otula się malowniczymi łąkami i piaszczystymi równinami. Malownicze meandry:
pisa malowniczo meandruje, tworząc wyjątkowy układ koryta, co sprawia, że podróż nabiera dodatkowego uroku. Podróże w cieniu historii:
rzeka łączy szlaki Wielkich Jezior poprzez Narew
z Wisłą, przepływając przez urokliwe Nowogród, tworząc historyczne połączenie. Szlak żeglowny bez i przez granicę krain: mimo nieuregulowanego charakteru, Pisa jest szlakiem żeglownym, dlatego można spotkać zarówno oznaczenia żeglowne, jak
i większe jednostki pływające zarówno w górę, jak
i w dół rzeki. Bezpieczny brak infrastruktury:
szlak, choć pozbawiony typowej infrastruktury turystycznej, oferuje wyjątkowe doświadczenie. Niewielki ruch na szlakach sprzyja spokojnemu
i relaksującemu wypoczynkowi. Noclegi w zgodzie z naturą: miejsc do noclegu jest mało dla miłośników namiotowania wśród bagien i łąk oraz dla tych, którzy wolą komfort na dogodnych miejscach niebędących tradycyjnymi polami namiotowymi. Etapy dla nowicjuszy: szlak można podzielić na cztery łatwe etapy, umożliwiające spokojną podróż i czerpanie radości z malowniczych widoków.
